Ο διαλογισμός της αγκαλιάς

Το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών μας βρίσκει, συνήθως, να αποχαιρετάμε και αγαπημένα πρόσωπα με τα οποία σμίγουμε για λίγο, ώστε να μοιραστούμε λίγο παραπάνω χρόνο από αυτόν που μοιραζόμαστε υπό καθημερινές συνθήκες στις πόλεις μας κατά την διάρκεια του υπόλοιπου χρόνου. Τέτοιες περιόδους, συνειδητοποιούμε, ίσως, και το πόσο ουσιαστικά μας λείπουν τον υπόλοιπο καιρό. Τυγχάνει, επίσης, να συνειδητοποιούμε περισσότερα πράγματα για τις μεταξύ μας σχέσεις υπό συνθήκες χαλάρωσης και γαλήνης. 

Ο αποχωρισμός; Συχνά βαρύς. 

Κι αν κάτι ήθελα να κρατήσω από τον αποχαιρετισμό μου με τα αγαπημένα μου πρόσωπα φέτος το καλοκαίρι, ήταν η τελευταία του καλοκαιριού η αγκαλιά. Η βαθιά, η αληθινή, η στο "εδώ και τώρα"!

Κι αν κάτι πρέπει να "διδαχθώ", είναι να εκτιμώ περισσότερο και ουσιαστικότερα, την παρουσία αυτών των αγαπημένων ανθρώπων που έχω συντροφιά στην καθημερινότητά μου.

Η Virginia Satir, η αποκαλούμενη και ως "μητέρα της οικογενειακής θεραπείας", έλεγε ότι ο άνθρωπος χρειάζεται, κάθε ημέρα, 4 αγκαλιές για να επιβιώσει, 8 αγκαλιές για να συντηρηθεί και 12 αγκαλιές για να αναπτυχθεί. 

Ο Αλμπέρ Καμύ, κλείνει την άκρως συγκινητική επιστολή ευγνωμοσύνης που έγραψε στον δάσκαλό του μετά την απονομή του Βραβείου Νόμπελ το 1957, με την φράση "σας εναγκαλίζομαι με όλη μου την καρδιά".  


Αυτός ο εναγκαλισμός "με όλη μας την καρδιά" είναι, ίσως, η μεγαλύτερη πράξη αναγνώρισης και εκτίμησης που υπάρχει. Είναι μια πράξη πέρα από λόγια και αποτελεί το υπέρτατο δώρο που μπορούμε να μοιραστούμε ως ανθρώπινο γένος. Γιατί, όμως, μοιραζόμαστε σπάνια αυτό το δώρο; Μήπως, ακριβώς, λόγω της "μεγαλοσύνης" του;

Photo Credit: gus polaco via Compfight cc
Η Maria Popova, συγγραφέας, κριτικός και blogger, γράφει για το πώς μπορούμε να εκδηλώσουμε την ύψιστη αυτή πράξη ευγνωμοσύνης, αναλύοντας το βιβλίο του Βουδιστή μοναχού, δασκάλου και ακτιβιστή υπέρ της ειρήνης Thich Nhat Hanh, "How to Love".

"Πνευματικότητα δεν σημαίνει τυφλή πίστη σε μια πνευματική διδαχή", γράφει ο Nhat Hanh. "Πνευματικότητα είναι μια πρακτική που αποφέρει ανακούφιση, επικοινωνία και μεταμόρφωση." Ένας από τους πολλούς τρόπους μεταμόρφωσης της (μη θρησκευτικής) πνευματικότητας είναι η ίδια η επικοινωνία, στην πιο ειλικρινή και αυθεντική μορφή της - την τολμηρή "έκθεσή" μας στους άλλους και την "σύνδεσή" μας με τους συνανθρώπους μας με την απαραίτητη ευαισθησία που προτάσσει η ειλικρινής ύπαρξη.

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο Nhat Hanh "εφηύρε" - με τον πιο φυσικό και τυχαίο τρόπο  -μια απλή πρακτική που δίνει υπόσταση στην επικοινωνία και την αμοιβαία κατανόηση. Με την χαρακτηριστική του προσωπική καλοσύνη εξιστορεί το ακόλουθο περιστατικό:

"Το 1966 μια φίλη μου με πήγε στο αεροδρόμιο της Atlanta. Όταν ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού με ρώτησε "επιτρέπεται να αγκαλιάσω έναν Βουδιστή μοναχό;" Στην πατρίδα μου, δεν συνηθίζουμε να εκφραζόμαστε με τον τρόπο αυτό, αλλά σκέφτηκα "είμαι δάσκαλος του Ζεν. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό." Έτσι, της απάντησα "Γιατί όχι;" και αυτή με αγκάλιασε ενώ εγώ ήμουν λιγάκι "κουμπωμένος". Στο αεροπλάνο πια, αποφάσισα πως εάν ήθελα να δουλέψω με τους φίλους μου στην Δύση, θα έπρεπε να μάθω και τον πολιτισμό της Δύσης."

Για να ξεπεράσει αυτό το πολιτισμικό εμπόδιο στην επικοινωνία τους, ο Nhat Hanh επινόησε ένα αμάλγαμα της Δύσης και της Ανατολής που "γέννησε" μια παγκόσμια ανθρώπινη γλώσσα που όλοι χρειαζόμαστε: την πρακτική που αποκαλείται "διαλογισμός της αγκαλιάς", ο οποίος απαιτεί την "απαλλαγή" από κάθε χρόνιο κυνισμό μας, εκλαμβάνεται -αρχικά- αμήχανα, αλλά εξελίσσεται σε κάτι το πολύ βαθιά ανταποδοτικό και ευχάριστο.  

"Σύμφωνα με την πρακτική αυτή, πρέπει να αγκαλιάζεις πραγματικά το πρόσωπο που κρατάς. Να τον/την νιώθεις πολύ αληθινό/ή καθώς τον/την κρατάς μέσα στα χέρια σου, όχι απλά για τους τύπους, χτυπώντας τον/την στην πλάτη προσποιούμενος ότι είσαι εκεί, αλλά αναπνέοντας συνειδητά και αγκαλιάζοντας τον/την με όλο σου το σώμα, το πνεύμα και την καρδιά. Ο διαλογισμός της αγκαλιάς είναι μια πράξη συνειδητότητας. Εισπνέοντας, αναγνωρίζουμε πως το αγαπημένο μας πρόσωπο βρίσκεται μέσα στα χέρια μας, ζωντανό. Εκπνέοντας, αισθανόμαστε το πόσο πολύτιμο είναι αυτό το πρόσωπο για εμάς. Εάν αναπνέεις βαθιά, με αυτό τον τρόπο, κρατώντας το πρόσωπο που αγαπάς, η ενέργεια της έγνοιας σου και της εκτίμησής σου θα παρεισφρήσει στο πρόσωπο αυτό, θα το θρέψει και θα το κάνει να ανθίσει σαν έναν λουλούδι."

Ο Nhat Hanh, δίνει έμφαση τόσο στα διαπροσωπικά όσο και στα προσωπικά οφέλη της εν λόγω πρακτικής:

Photo Credit: haddartist via Compfight cc
"Όταν αγκαλιαζόμαστε, οι καρδιές μας ενώνονται και έτσι γνωρίζουμε ότι δεν είμαστε ξεχωριστά όντα. Ο συνειδητός και συγκεντρωμένος εναγκαλισμός μπορεί να αποφέρει συμφιλίωση, θεραπεία, κατανόηση και πολλή ευτυχία. Η πρακτική της συνειδητής αγκαλιάς έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να συμφιλιωθούν - γονείς με τα παιδιά τους, φίλους με άλλους φίλους, και άλλους πολλούς."

Πέρα, όμως, από την πράξη αυτή κάθε αυτή, το πιο σημαντικό είναι η δέσμευση - η πρόθεση των προσώπων να είναι απολύτως παρόντα κατά την εφήμερη εκείνη στιγμή. Αυτό είναι, ίσως, το πιο απαιτητικό αλλά, συνάμα, και το πιο αναγκαίο στοιχείο για την πνευματική μας επιβίωση στον σύγχρονο κόσμο. Ο Nhat Hanh αναφέρει τόσο τις φιλοσοφικές βάσεις όσο και τα πρακτικά βήματα που οδηγούν στον επιτυχή χειρισμό της τέχνης του να αγκαλιάζεις την ολότητα του άλλου αλλά, παράλληλα, να βιώνεις στο ακέραιο τον υπαρξιακό χαρακτήρα της στιγμής:

"Ο εναγκαλισμός είναι μια εκ βαθέως πρακτική. Πρέπει να είναι κανείς απόλυτα παρών για να την εφαρμόσει επιτυχώς. Όταν πίνω ένα ποτήρι νερό, είμαι 100 % αφοσιωμένος στην πόση του. Μπορείτε να εξασκήσετε τον εαυτό σας, ώστε να ζείτε κάθε στιγμή της καθημερινής ζωής σας με τον ίδιο τρόπο.

Πριν αγκαλιαστείτε, σταθείτε αντικριστά και, ακολουθώντας τον ρυθμό της αναπνοής σας, ορίστε την ουσιαστική και πραγματική σας παρουσία. Έπειτα, ανοίχτε τα χέρια σας και αγκαλιάστε το αγαπημένο σας πρόσωπο. Κατά την πρώτη εισπνοή και εκπνοή, συνειδητοποιείστε πως τόσο εσείς όσο και το αγαπημένο σας πρόσωπο, είστε ζωντανοί. Με την δεύτερη εισπνοή και εκπνοή, αναρωτηθείτε που θα βρίσκεστε σε τριακόσια χρόνια από τώρα και με την τρίτη εισπνοή και εκπνοή, συνειδητοποιείστε πόσο ανεκτίμητο είναι το γεγονός ότι είστε, και οι δύο, ακόμη ζωντανοί.

Μην περιμένετε την στιγμή που ένας από τους δύο θα αποχωρήσει για κάποιο ταξίδι. Μπορείτε να αγκαλιαστείτε αμέσως τώρα και να δεχτείτε την θαλπωρή και την ισορροπία του αγαπημένου σας προσώπου στο εδώ και στο τώρα."

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Περί θυμού, του Λ. Σενέκα: Κινητήρια δύναμη και διαχείριση

"Περί της συντομίας της ζωής": H τέχνη του να ζεις μια ζωή γεμάτη παρά μεγάλη σε διάρκεια - Λεύκιος Ανναίος Σενέκας

Δελφικά Παραγγέλματα: Σοφά αποφθέγματα για μια ενάρετη ζωή